Hoa Tím Lục Bình

Sầu Đâu Đắng Hoài

TẠP GHI

MỘT CHÚT TẢN MẠN VỀ

Nhạc Sĩ TRÚC PHƯƠNG

          Đôi dòng tiểu sử

Nhạc Sĩ Trúc Phương tên thật là Nguyễn Thiện Lộc. Ông sinh năm 1939 tại Xã Mỹ Hoà, Quận Cầu Ngang, Tỉnh Trà Vinh (Vĩnh Bình) miền Nam Việt Nam. Cha là một nhà giáo rất nghiêm khắc với con cái, trái lại ông rất lãng mạn đa tình và yêu thích văn nghệ. Năm 15 tuổi ông tự học âm nhạc và sáng tác nhạc từ đó. Xã Mỹ Hoà là một vùng đất giồng có nhiều lũy tre, xen kẽ với những cây sầu đâu chạy dọc theo các giồng cát. Vào những trưa hè là chất liệu được ghi vào nét  nhạc của ông” Nắng mai non, nắng ngã tàu dừa-sáo diều lưng lưng gió- Giấc ngủ bờ tre trưa-Lời tình tiếng võng đu đưa”(Chín dòng sông hò hẹn). Rời miền quê lên Sài Gòn, ông sống với những ngày nổi trôi túng thiếu. Trong thời gian nầy tình yêu của chàng nhạc sĩ nghèo nẩy nở…Yêu, được yêu và tình yêu đổ vỡ đã hình thành những sáng về tình yêu cả tình đời của ông trong giai đoạn nầy rất sâu lắng. Nhạc của ông như gắn liền với hồn tôi qua nhiều khúc nôi tâm tình và cuộc sống. Hình như vô hình trung tâm tình của ông là của tôi vậy.

Lan man tuổi già

LAN MAN TUỔI GIÀ

Thân tặng các bạn già của tôi

                                

         Khi người ta nói tới tuổi già, thường là lúc người ta đã bước vào tuổi già! Con người sinh ra, lớn lên, rồi già đi, cuối cùng thì chết và biến mất trong thế gian nầy. Đó là luật Tạo Hoá, là lẽ tất nhiên của tiến trình trong vạn vật, muôn loài. Không ai có thể đi ra ngoài cái định luật đó. Bước vào tuổi già người ta bắt đầu nghĩ về con đường sẽ đi tới…và người ta lan man nghĩ về nó!

Gió mây ngậm ngùi

GIÓ MÂY NGẬM NGÙI

         Hồi đó Thu Hiền là một cô gái khá đẹp. Má Thu Hiền là vợ thứ của một quan viên hoàng tộc trong triều đình nhà Nguyễn nên nàng có họ tên theo như dòng họ nhà Nguyễn:Tôn Nữ Thu Hiền. Sau khi học xong trung học Thu Hiền có một việc làm ở Nha Thuế Vụ tỉnh. Ngoài giờ làm việc Thu Hiền phụ giúp mạ ở tiệm cơm của má nàng.Tiệm cơm rất ngon, giá lại rẻ nên hầu hết các chàng độc thân đều đến đây ăn, có cả một số sĩ quan trẻ. Mỗi lần Thu Hiền xuất hiện với chiếc áo dài màu hoàng anh ra vào phụ giúp mạ như đưa thức ăn hoặc tính tiền cho thực khách. Các chàng trai trẻ đều hướng mắt về nàng. Có người nhìn len lén, có người đuối mắt thẩn thờ …tất cả hàm ý một lời xưng tụng với vẻ đẹp quí phái mà dịu dàng của nàng. Trong những ánh mắt đó, Thu Hiền nhận ra có một ánh mắt…đôi lúc cuối gập khi vô tình nàng hướng về chổ người đó. Một chàng sĩ quan trẻ với cấp bậc chuẩn úy, trông anh có vẻ như là người lính mới ra trường.Tóc còn ba phân ngắn và bộ đồ nhà binh còn thẳng nếp. Anh mới xuất hiện ở quán cơm của mạ cách nay vài ngày. Hôm có dịp đến bàn cơm anh đang ăn trong một buổi chiều.Thu Hiền bạo miệng hỏi anh:

Tô canh nắm mối

TÔ CANH NẤM MỐI

         Qua giữa tháng Năm chôm chôm chín rộ. Chị Năm thức sớm lo nấu cơm. Khói nhà bếp pha trộn sương sớm là là quanh khu vườn nhà. Tiếng gà gáy đã tạnh. Đàn vịt xiêm rời tổ dẫn đàn con chim chíp ra vườn sau. Con chó mực sủa gâu gâu khi chị phụ việc bước vào sân nhà kêu “chị ơi! em tới”. Má ngồi bên chiếc bàn tròn nhà trước vừa nhai trầu vừa nói: “Vô đi Hai, chị Năm mầy ở nhà sau”. Anh Năm thì lục đục dưới xẻo mương lo đổ thêm dầu vào máy ghe và bỏ những cần xé xuống khoang. Tôi cũng thức sớm ngồi uống tách cà phê tự pha. Hai thằng con trai đứa lên bốn, đứa lên năm còn ngủ say. Đứa con gái mới sinh vài tháng oa oe khóc. Vợ tôi ru khe khẽ. Mùi hương thơm hoa bưởi hoa cam theo cơn gió len vào mái lá thơm ngào ngạt. Con chim chìa vôi vừa hót chuyền trên nhánh cây xoài tượng phía trái trước nhà. Vợ tôi ra khỏi giường khi đứa con nhỏ ngủ lại hỏi tôi: “Hôm nay anh muốn đi hái chôm chôm với anh Năm hả?”. Tôi nói: “Ừ! Đi phụ với anh chị Năm cho vui, nằm nhà buồn quá”.

         Từ ngày về đây đến nay gần hai tháng, tôi chỉ quanh quẩn quanh nhà, bứng vài cây chuối con trồng ở khoảng đất trống bên hè, đem nhánh mận hồng đào đá chôn xuống đất ở phía sau nhà. Phần lớn trong ngày là nằm võng ôm con hát, bắt hoàn từ tân nhạc.

Về Vườn

Bài viết để kính dâng đến hương hồn Cậu Má.

Riêng tặng Chích Chi để kỷ niệm đúng 40 năm vợ chồng-

            Sau năm 1978…Sau khi từ trại tù cải tạo về. Tôi như bước vào một nhà tù lớn hơn. Với sức ép của xã hội mới sau ngày ”Giải Phóng”, đời sống của người tù cải tạo tôi bị cài đặt vào khung mới. Ông Phường Trưởng là chỗ thân quen bạn bè với ba tôi. Ông khuyên tôi nên đăng ký về quê lo sản xuất. Ông nói với tôi; “cháu nên xin về quê ba má cháu đi…trong chánh sách, với diện của cháu là phải tự nguyện xin trước sẽ được chấp thuận theo ý nguyện, còn không thì đến lúc cưỡng bách thì khó mà muốn đi đến nơi mình muốn”. Nghe lời giải thích của chú Phường Trưởng, tôi ký vào giấy xin về quê ba má để lo sản xuất. Thật sự khi về quê ba má, thì tôi chẳng biết phải làm gì vì ba má tôi là tiểu thương, việc buôn bán bị hạn chế và đóng cửa luôn sau đợt đổi tiền. Thương nghiệp lo phân phối hàng hóa cho dân chúng. Ba má tôi xoay sở mua 6 công đất gần chợ để anh em chúng tôi cày cấy kiếm lúa gạo để ăn. Gia đình đông người với 6 công ruộng làm một vụ mùa thì làm sao đủ ăn và sau vụ mùa thì làm gì…? Gia đình chúng tôi vất vả để kiếm miếng ăn cho đủ căn hộ gồm vợ chồng con cháu hơn 15 người. Sẵn còn một số vốn, ba má tôi mua một chiếc xe cũ và vô Hợp Tác Xã Giao Thông Huyện để anh em chúng tôi chạy vạy lo cho miếng ăn gia đình. Nhờ vậy mà sau đợt đổi tiền mỗi hộ chỉ được $200 cho dù trước đó có bao nhiêu, đã tạm sống với số tiền thu được qua các chuyến chuyên chở hành khách lên xuống từ huyện tỉnh. Ba tôi thường than vắn than dài vì cơ ngơi làm ăn gần suốt cuộc đời không còn nữa. Ba cầm cái sổ ký thác Ngân Hàng Việt Nam Thương Tín có hơn mấy triệu đồng không còn giá trị mà chặc lưỡi. Nước mắt ba tôi ứa ra khoé mắt. Má thì luôn an ủi ba và nói với ba: “Ông ơi! Ai cũng vậy mà…chuyện thời cuộc thì phải chịu vậy thôi. Có người còn nhiều hơn nhà mình nữa….!”

Oan thác hồn về nhớ đất phương Nam

Oan thác hồn về

nhớ đất phương Nam

Viết về người bạn chết trong ngục tù Cộng Sản tại miền Bắc năm 1980

  

Oan thác hồn thiêng mãi dật dờ

Anh hùng bại trận lỡ sa cơ

Ngục tù đâu dễ giam chí cả

Vượt thoát không thành phải phơi thây

Dưới tay tra tấn loài man rợ

Thịt nát, dập xương chốn đọa đày

Đất Bắc vùi thân ngôi mộ lạnh

Uất thác hồn gào rung cỏ cây

Phương Nam hướng vọng về cố thổ

Trà Vinh chốn cũ một thời trai

Bản Án

BẢN ÁN

          Hia(anh) Xồi là một người Hoa gốc Việt.Cha hia từ bên Tàu sang lập nghiệp hồi năm nẩm năm trên. Ông quảy bị từ Quảng Đông đi lần vào SàiGòn, rồi theo người quen xuống tuốt miệt dưới nầy từ năm nào cũng không ai nhớ. Lúc đó ông cở ngoài 30 tuổi gì đó chuyên nghề thiến heo và mua bán ve chai. Mọi người ở cái xóm Bến Thế nầy chỉ biết ông xuất hiện và quảy đôi gánh đi thu mua ve chay và thiến heo với cái còi thổi nghe tò te, tò te. Ông đi len lỏi trong các sóc Miên, các xóm người Việt, từ xã Tập Sơn cho đến Bắc Trang. Mọi người không biết ông ở đâu, chỉ thấy ông cứ thầm lặng đi hết vùng nầy qua vùng khác. Tối lại có khi ông ngủ trong chùa hoặc nhà lồng chợ. Một hôm người ta phát hiện ông nằm run rẩy trong cái sạp nhỏ ở ấp chợ Bến Thế. Ông bị cảm vì ban ngày giang nắng tối ngủ ngoài sạp thiếu mùng mền, thiếu chăn gối bị gió lạnh thổi lùa. Ông ngã bịnh.Chị ba Lành đã đẩy ông nằm sấp lấy dầu cù là ba con cọp chà lưng và đánh gió cho ông một lúc thì người ông hơi khoẻ. Chị chạy về nhà mang thêm một tô nước nống bỏ gừng đâm dập và đở lưng cho ông ngồi lên uống cạn. Mồ hôi ông rịn ra, cơ thể ấm lại dần. Mọi người hiếu kỳ tản mát dần vì công chuyện riêng hoặc phải lo cho buổi chợ chồm hổm ở cái ấp Bến nầy.Chị thấy trời sáng, dưới bến mấy chiếc xuồng từ vùng xa như miệt Te Te, Hùng Hoà… bơi tấp vào.Chợ sắp nhóm nên chị nài nỉ ông về nhà nằm cho khoẻ rồi đi đâu thì đi….Không biết vì cảm động trước sự chân thật của chị Lành  hay với lối nói như ra lệnh của chị mà ông ngoan ngoản đi theo chị. Ban đầu chỉ có vậy đó, rồi ông ở luôn lại nhà chị Lành. Chị Lành có một đời chồng trước, nhưng đã đi đâu mất dạng hồi thời thanh niên tiền phong. Có người nói chồng chị đi theo Việt Minh. Chị ở vậy một mình mà không bao giờ thấy chồng chị về một lần nào, cho dù lén lúc.Thét rồi cũng không ai nhắc tới chồng chị nữa.Bây giờ bổng nhiên chị và ông Tàu bán ve chay lại xáp vô một cái rụp, mau như sấm chớp thiệt cũng lạ.Mọi người dân ở cái ấp nhỏ nầy chỉ lưa thưa vài chuc căn nhà vách lá cột tre. Họ sống rất thiệt tình với nhau, it khi hoạnh hẹ chanh chua với nhau, nên chuyện xáp lại giữa hai người vẫn không thấy ai bàn tán nhỏ to gì cả. Hơn một năm chung sống. Hai vợ chồng chị Lành sinh ra một đứa con trai. Sau khi sanh thằng con chị bị bịnh hậu sản và qua đời lúc con chưa đầy tháng. Sau khi chôn vợ xong ông đeo con sau lưng tiếp tục làm nghề thiến heo. Mỗi chiều tối về ông hay ẫm thằng con đi quanh quẩn trong nhà và có khi đi ra phía mộ vợ. Ông ngồi đó rất lâu mới ẫm thằng nhỏ về.

Nhúm tóc còn lại của má

NHÚM TÓC CÒN LẠI CỦA MÁ

Kính dâng hương hồn má.

Má tôi, người mẹ miền đất giồng.Tôi nói như vậy là vì vùng đất nơi má được sinh ra, lớn lên cho đến khi có chồng con và đến cuối đời vẫn ở đây: Miền đất giồng. Gọi là miền đất giồng vì vùng đất ở đây là vùng ven biển. Qua sự bồi đấp của nhiều năm tháng, những con giồng hình cong như lưởi sóng, cộng với sự lắng động của giòng Cửu Long từ vùng sâu chảy về, gặp sức dội của áp lực biển Đông bẻ ngoặc, chia nhánh chằng chịt khắp một vùng rộng mênh mông.Vùng đồng bằng sông Cửu Long được thành hình qua nhiều năm tháng. Một cánh đồng Nam bộ phì nhiêu định hình từ bên trong, ăn dần ra với những con giồng bao giáp biển. Những loại cây rể thân như mấm, vẹt, tràm, ráng, bần…giử phù sa và cát biển làm nên những cù lao, cồn, láng, bãi…dài suốt từ Cà Mau,Trà Cú, Long Toàn, Cầu Ngang…. Vùng đất ngày xưa “Chim kêu,vượn hú” dần dần được di dân từ miền Bắc,Trung, cả những di dân từ Trung Hoa đi qua ngỏ biển tấp vào, cộng lại với dân bản địa Cao Miên, quần tựu thành nhóm dân trộn hoà từ lâu đời, thành một vùng cá biệt: Dân Nam bộ.

Ở Cơi Năm

Ở CƠI NĂM

Tặng N/S Hồ văn L, D/S Khưu Hoàng H và D/S Lâm Khả Đ

Ba chiếc tàu đóng theo kiểu Thái Lan chạy suốt mấy ngày mới tới chổ “Đổ quân”. Chặng đường 2 ngày ba đêm, người tù cải tạo nằm chật nức trên sạp tàu, lù mù trong bóng tối dưới khoang hầm. Mọi người tự hỏi: Đi đâu? Họ đem mình đi đâu? Có vài anh bạn phục vụ cho các cán bộ được lên xuống rỉ tai: Tàu đi về hướng Rạch Giá …tàu ra đến sông Ông Đốc….Tàu chạy chậm lại và cặp đất. Khoang hầm được mở ra. Ánh sáng tràn xuống làm hoa mắt. Một “Anh đội” non chẹt quát xuống: Các anh chuẩn bị đổ quân…Mọi người buồn bã thu xếp gói quần áo và vật dụng cá nhân ngồi lên chờ đợi. Mấy ngày nằm vã với mùi hôi hăng hắc của nước lẩn dầu phía dưới sạp của khoang tàu, gió và ánh sáng lùa vào làm mọi người dể chịu đôi chút…Một cái thang cây được bỏ xuống. Đoàn tù lần lượt leo lên. Ngoài xa xa là một vùng nước mây mù mù. Một anh bạn nói: Ngoài kia là cửa sông Ông Đốc chạy ra biển Đông.

Bài Thơ Mưa

Treo ngang thác lủ

TREO NGANG THÁC LỦ

1-          Nắng buổi trưa gai gắt dội xuống mái tôn hừng hực. Vủ thức giấc trong một trạng thái mệt mõi đến như đờ đẫn. Đôi mắt nặng trịch chàng muốn mở ra nhưng cứ bị trì hoãn khó khăn. Một vài tiếng động rời rạc và khô khan.Thật khó chịu! Chàng chửi thề một câu nhỏ. Xoay người lại. Mồ hôi dưới lưng ướt láp nháp như bị trét mỡ. Chiếc ghế bố nhà binh kêu kèn kẹt theo cái chuyển mình của chàng. Gió bên ngoài thổi tạt vào làm chiếc Poncho dùng để che nắng khua nghe phành phạch.Vủ thấy hơi dễ chịu và thíp đi  như mê. Đến khi chợp mắt thì trời đã xế chiều.  Ánh nắng tạt vào nhà. Chàng cãm thấy đôi mắt nằng nặng và hơi nhức. Vủ chớp mắt mấy cái nghe như cay cay, rồi đứng dậy đi ra ngoài, lại gần phi nước, một tay cầm cái ca múc nước, một tay vóc nước úp vào mặt, xoa vào cổ. Một cãm giác nhẹ bổng lâng lâng chạy rần từ cổ xuống lưng và dừng lại ở đó. Vủ uốn người về phía sau một cách khoái trá. Trên bầu trời những áng mây thật mõng trôi lênh đênh, thỉnh thoảng một vài nơi trộn màu tạp lục. Trong cái bao la của bầu trời, trong cái rời rạc của buổi chiều, Vủ thấy mình như những áng mây trôi lạc lỏng trên cao, cũng giống như miếng gổ lập lờ trên sông. Nước lên xuống như muốn rả tan, như muốn chìm nghĩm xuống lòng sông, đáy nước. Bùn lầy sẽ chôn lấp trong im lìm. Nỗi mệt mõi và chán chường làm cay đôi mắt, làm khô cứng cổ họng. Chàng thấy mình cô độc trong một thứ hạnh phúc bất chợt đến, tạm bợ chờ tung cánh bay đi. Bao lâu rồi chàng sống trong ngoi ngóp buồn rầu nầy? Vủ thấy như tức giận một cái gì đó mơ hồ không rỏ. Chàng muốn xô đẩy, đạp đổ và bươn chạy đến bất cứ một dấn thân nào đó, miễn sao thoát khỏi cái căn phần phiền muộn nầy.

Ngả rẻ cuộc đời

Ngả rẻ cuộc đời

Viết theo một câu chuyện thật, thêm vài hư cấu.

Tên tuổi nhân vật trong truyện là một ngẩu nhiên do tác giả đặt.

Nếu có sự trùng hợp là ngoài ý muốn tác giã.HTH

           Sau mấy tháng trời bị giam ở trại giam tỉnh Cần Thơ, Vinh bị đưa về tập trung ở hậu cứ Trung Đoàn 33 bộ binh thuộc sư đoàn 21 cũ gần phi trường Trà Nóc.Trong thời gian ở đây anh được vợ tiếp tế đồ ăn theo từng tháng.Lần cuối cùng vào tháng 11 năm 1976 Vinh nhận được giỏ đồ ăn của vợ kèm theo bức thư:

                Anh Vinh yêu quí của em,

          Đây là giở đồ ăn cuối cùng em gởi cho anh…em đã khóc mấy đêm liền với nỗi dằn co đau khổ đến tột cùng để đi đến quyết định…cái quyết định rất khó khăn với em và rất tàn nhẩn với anh: Đó là em quyết tiến một bước nửa, nghĩa là em bỏ anh và đi lấy người khác….Anh đừng vội trách em và mắn nhiếc em vì trong tình thế nầy em không còn chọn lựa nào khác.Như anh đã biết trong thời gian chung sống với anh.Chúng ta có năm đứa con sinh liền năm.Khi anh đi rồi không có gì để lại cho em để lo cho các con và cho anh.Em đã bán hết các tư trang và một số vốn nhỏ để dành để tiêu xài cho việc thăm nuôi anh và nuôi các con thơ dại.Phải chi gia đình ba má em còn thì em có nơi nương tựa…như anh đã biết cả gia đình em được anh hai em bốc đi sáng ngày 30 tháng Tư.Bởi chờ đợi anh mà em đã lỡ cơ hội cùng đi.Em cũng chẳng tiếc rẻ về chuyến đi đó.Nếu không có anh em cũng chẳng đi!Thôi thì cũng là số phận.!

         Gần hai tháng nay em không có tiền để trả tiền mướn nhà vì phải dành để lo cho anh và các con.Ông người Tàu quá vợ, chủ căn nhà mình mướn đã không lấy tiền mướn nhà mà còn phụ giúp em trong mấy tháng gần đây.Ông ấy cám cảnh khỗ nhọc của em.Ông hỏi ý em bằng lòng ở với ông ta thì ông sẽ lo bảo bọc mẹ con em đầy đủ.Ban đầu em tức giận và đuổi ông ta ra khỏi nhà, nhưng chẳng những ông ta không giận mà còn tiếp tục hỏi han và giúp đở em.Mỗi ngày nhìn năm đứa con ăn cháo để nhín tiền mua đồ ăn đem tiếp tế cho anh mà em đau lòng quá….Cuối cùng em gật đầu…

         Anh ơi! vì các con mà em phải hi sinh đời em để cho các con sống được trong thời buổi cùng khổ nầy.Mong anh thông cảm và đừng trách em.Em biết em bỏ anh lúc nầy là vô cùng tàn nhẩn, nhưng để các con chết trong đói rách thì còn tàn nhẩn hơn anh ơi! Thôi chào từ biệt anh.Mỗi tháng em sẽ nhờ chị bạn gởi đồ ăn đến anh…

Tha thứ cho em….

                                                                     Vĩnh biệt anh,

                                                                          Phượng